Vanessa is 40 jaar, woont in Lievegem en is mama van Elvis, 11,5 maanden jong.
Hoe verloopt de borstvoeding tot nu toe?
Bij de geboorte heb ik gekozen om Elvis zelf de weg te laten zoeken naar de borst voor zijn eerste voeding. Dit kostbare proces vraagt tijd en vertrouwen, tijd zonder inmenging van buitenaf, en vertrouwen dat de natuur het goed voorzien heeft. Ik heb mijn wens voor de ‘breast crawl’ dan ook heel specifiek aangegeven in mijn geboorteplan. Naast de vele voordelen voor zowel de baby als de moeder, wist ik dat ze bij een ‘breast crawl’ meestal goed aanhappen. Dit zorgt voor minder tepelpijn, beter aanhappen in de kennismakingsdagen nadien en een verhoogde slaagkans op langdurig en fijn voeden. Het was een wonder om te zien hoe instinctief wijs en kundig een pasgeborene werkelijk is.
Daarna was het de eerste 2 dagen in het ziekenhuis even zoeken. Er kwam veel officieel advies over hoe je je baby het beste laat drinken. Ik was moe en nog wat onzeker en volgde de instructies, maar voelde diep vanbinnen dat deze manier voor ons niet klopte. Elvis is geboren in de eerste volle lockdown en mijn vroedvrouw mocht dus niet naar het ziekenhuis komen. Eens thuis herinnerde ze me eraan om opnieuw de baby zelf zijn weg te laten zoeken in plaats van de klassieke aanhaptechnieken toe te passen. Ik ben nog steeds diep dankbaar voor haar ondersteuning.
Ik heb buiten de eerste weken van transitie met overvolle borsten voor een heel dorp en wat gevoelige tepels nooit geen problemen ervaren. Intussen zijn we al een jaar samen op reis, zonder kolven. Het gaat ons goed.
Hoe vaak voed je gemiddeld per dag?
Geen idee. Ik voed op vraag en heb nooit geteld. Het gebeurt spontaan de hele dag en nacht en het varieert naargelang wat hij nodig heeft; afhankelijk van hoeveel vaste voeding hij die dag kiest, of er een hittegolf is, of hij zich wat ziekjes voelt. Ik vertrouw erop dat wij samen aanvoelen wat klopt voor ons.
Ik vertrouw erop dat wij samen aanvoelen wat klopt voor ons.
Gaf je moeder jou borstvoeding? En had dit een invloed op je eigen borstvoedingservaring?
Mijn moeder vond het geen leuk gevoel en heeft me slechts 2 dagen borstvoeding gegeven. De verpleegster op de kraamzorg nam me na 2 dagen ook 's nachts al weg, zodat ze kon slapen. Dat was toen zo, hoor je vaak. Maar eigenlijk is borstvoeding geven nog steeds een beetje een uitzondering in onze ‘moderne’ wereld, zeker het langdurige voeden.
Mijn hart doet zeer als ik zie hoe vaak de borstvoeding niet goed op gang komt door onjuiste informatie, foute voeding in de postpartum, te weinig rust, tijd en ondersteuning of oordelen van de omgeving. Vrouwen zijn massaal de verbinding kwijt met hun lijf en de maatschappij wil ons liefst snel weer slank en productief op de werkvloer. Het is de wereld op zijn kop. Het is alles wat de kersverse moeder en een baby niet nodig hebben, en de borstvoeding is slechts 1 van de elementen die daaronder lijden.
Vrouwen zijn massaal de verbinding kwijt met hun lijf en de maatschappij wil ons liefst snel weer slank en productief op de werkvloer.
Mijn moeder herkent dit intussen ook en staat volledig achter mijn huidige keuzes. Ik denk dat als ze terug kon in de tijd, ze er misschien toch ook voor zou kiezen. Al denk ik dat ze het soms ook nog wel wat vreemd vindt om te zien hoe los ik ermee omga.
Hoe voelt het om borstvoeding te geven op een openbare plaats?
Ik voel me trots, krachtig en voluit vrouw en moeder wanneer ik voeding geef. In het openbaar ben ik me bewust van de blik van de ander, soms vertederend of goedkeurend, soms verlegen of kritisch. De tijgerin in me wordt dan wakker. Ik voel haar dan waken. Het is mijn zoon zijn recht als mensenwelp om rustig te kunnen drinken aan de borst. Het is mijn recht als moeder om mijn kind te voeden zoals de natuur het voorzien heeft. Ik vind het spijtig dat die interne waakzaamheid er überhaupt moet zijn, maar ik zie het ook als mijn taak om hierin trots te gaan staan en een voorbeeld te zijn voor onze volgende generaties.
Hoe kijk je naar je borsten? En is die blik veranderd sinds je borstvoeding geeft?
Ik vond mijn borsten mooi, maar verder was ik er nooit zo mee bezig. Nu zijn ze omgetoverd van springerige vrouwenborsten naar echte moederborsten. Groter, meer hangend, soms uit balans of als lege zakjes naargelang het drinken, soms met krassen van ongeknipte nageltjes of nu en dan eens een zuigplek als Elvis te enthousiast naast de tepel hapt.
Ik vind mijn moederborsten mega de max magisch!
En toch … ik vind mijn moederborsten mega de max magisch! Ze houden mijn kind in leven, laten hem groeien, bieden de juiste medicatie door zijn speeksel te analyseren en geven hem een op maat gemaakt, altijd warm en zoet "melkske" in return. Ze bieden comfort, troost, pijnstilling, liefdeshormonen en slaapmiddel. Mega de max magisch dus!
Moest er een toekomstige mama naast jou zitten, welk advies zou je haar geven?
Praktisch zou ik aanraden om tijdens de zwangerschap niet alleen de focus te leggen op het voorbereiden van de komst van de baby, maar ook op de geboorte van de moeder in jezelf. Een baby heeft nood aan een uitgeruste, gezonde en gelukkige mama, niet aan een netjes behangen kinderkamer vol overbodige spullen.
Dat wil zeggen: maak en communiceer helder je geboorteplan. Leer wat nodig is om te helen, ontdek de waarde van het vierde trimester en maak een postpartum plan. Ontwerp een maaltijdplan of steek je vriezer vol met de juiste voeding voor een kersvers moederlijf (tip: je darmen hebben nood aan warm, soep, bone broth!). Organiseer je helpende handen op voorhand, en zorg dat het er veel zijn, je hebt community nodig meer dan ooit. Wees nooit te lang alleen met je baby. Slaap als je kan.
Nee, je moet geen seks hebben na 6 weken, of zelfs na 6 maanden als het niet juist voelt.
Zorg dat je partner ook iemand heeft die hem/haar kan ondersteunen. Nee, je moet geen seks hebben na 6 weken, of zelfs na 6 maanden als het niet juist voelt. Investeer in een vroedvrouw (en eventueel een postpartum doula), ze zijn goud waard! Bouw je geboortelijst om tot een uitgeruste moeder 'wishlist'.
Als het financieel mogelijk is: zorg ervoor dat je niet terug moet gaan werken na 3 maanden als je voelt dat je bij je kindje wil blijven. Het eerste jaar is een blueprint jaar voor attachment en de levenslange gezondheid van je kind. Als je het moeilijk hebt, praat erover. Moeder worden is uniek, maar ook stevig en de vermoeidheid slaat als een hamer.
En daarnaast … voel je lijf, je verlangens, je grenzen en spreek ze uit. Laat de tijgerin in je wakker worden en vertrouw op jezelf, je bent hiervoor gemaakt!
Herinner je je een grappig moment tijdens het voeden?
Elvis is vaak heel enthousiast en speels als hij drinkt. Hij gaat dan achterover hangen om hallo te zeggen aan gezelschap, draait aan mijn andere tepel als een magic button, ligt te brabbelen tegen mijn tepel of duwt mijn borst tot in mijn nek: “mama, slokje?” kijkt hij dan. Soms neem ik eentje, soms spuit ik hem wat in het gezicht, dan schatert hij het uit.
Welke rol speelt jouw partner in het verloop van de borstvoeding?
Mijn partner had in het begin wat tijd nodig om te wennen aan mijn visie op borstvoeding. Hij was het niet gewend bij zijn vorige kinderen en keek uit naar een flesje kunnen geven, kunnen troosten. Hij was op zoek naar zijn plaats in de nieuwe samenstelling en had het soms moeilijk met de intense moeder baby cocon. Intussen heeft hij de voordelen kunnen ervaren: geen gedoe met flesjes en poeders, meten en afwassen. Geen opstaan 's nachts, geen spullen rondsleuren als je eens op stap gaat, economisch voordelig. En vooral, de beste voeding die er bestaat voor Elvis. Een jaar later is hij onder de indruk van hoe goed het allemaal gaat.
Wat is je favoriete borstvoedingshouding?
De madonnahouding was lang een toppertje, je kan je baby dan zo mooi ondersteunen, omhelzen en aankijken. Nu Elvis wat groter is kan hij ook rechtop zitten, dat is wel een leuke variatie, hij zit er dan echt als een klein ventje bij aan zo een grote volle borst.
Vanaf 8 maanden wou hij plots tijdelijk niet meer drinken in madonnahouding, we zijn dan verschoven naar liggen. In het begin vond ik dat heel vervelend voor mijn rug en bekken, maar het leek wel alsof hij me het wilde aanleren. En maar goed ook, want intussen is mijn lichaam eraan gewend en scheelt het heel wat gedoe 's nachts. Wij slapen in hetzelfde bed en ik moet me nu bij het eerste signaal gewoon even op mijn zij draaien, Elvis hapt dan aan, drinkt, laat los en we rollen allebei verder in slaap. Heel handig.
Waar zie je jezelf staan binnen dit en één jaar (als het op borstvoeding aankomt)?
Dat hangt af van ons beide. Zolang het goed voelt voor mezelf, dan hoop ik dat hij over een jaar nog steeds gezellig komt drinken, maar ik laat die keuze aan hem. Ik vertrouw erop dat hij zelf zal aangeven wanneer hij wil stoppen en/of dat ik zelf zal voelen wanneer ik aan mijn grens zit. Voorlopig dansen we lekker verder.
Vat jouw ervaring met borstvoeding samen in 1 zin?
Mogen deel uitmaken van de oudste instinctieve relatie die er bestaat.
Wil je ook graag jouw borstvoedingsverhaal in woord en beeld laten vastleggen? Boek dan een fotoshoot met Josefien